Układy pneumatyczne, zarówno sterownicze jak i napędowe, zyskują coraz większą popularność w przemyśle. Dzięki zastosowaniu sprężonego powietrza w charakterze medium roboczego, możliwe jest uniknięcie niedogodności, jakimi charakteryzują się na przykład napędy elektryczne (z ryzykiem potencjalnego porażenia i zwrotem energii do sieci na czele).
Korzyści wynikające z zastosowania powietrza
Pierwszą i podstawową zaletą jest ogólna dostępność powietrza oraz jego prosty i bezstratny transport na duże odległości – co nie jest wykonalne w przypadku dużych instalacji elektrycznych, gdzie część energii jest bezpowrotnie tracona. Wszystko zależy rzecz jasna od szczelności przewodów transportujących medium, jest to jednak jak najbardziej wykonalne.
Kolejnym z wartych odnotowania plusów jest bezpieczeństwo eksploatacji, dzięki czemu personel obsługujący dany układ bądź maszynę nie jest narażony na groźne skutki bezpośredniego kontaktu z medium roboczym, zupełnie inaczej, niż ma to miejsce np. w przypadku układów zasilanych i sterowanych elektrycznie.
Elementy składowe układów pneumatycznych
Za układ napędowy możemy uznać zespół współpracujących ze sobą elementów, których zadaniem jest przetworzenie danego typu energii na energię mechaniczną. Przykładowo, w przypadku napędów opartych o silniki elektryczne, na energię mechaniczną zamieniana jest energia elektryczna. W przypadku układów pneumatycznych, cały proces odbywa się przy wykorzystaniu sprężonego powietrza bądź innego gazu lub mieszanki.
W skład takiego układu wchodzą, zgodnie z Normą PN-73/M-73020:, elementy wykonawcze, takie jak na przykład silniki czy siłowniki, zawory sterujące przepływem (elementy sterujące), m. in. zawory rozdzielające, odcinające, proporcjonalne czy dławiące oraz wszelakie elementy pomocnicze. Wśród tych ostatnich wymienić można choćby złącza czy mierniki.
Rodzaje zaworów
Zawory proporcjonalne, różnicowe, redukcyjne czy zawory rozdzielające – typów jest bardzo dużo i istotne jest aby znać funkcje i przeznaczenie każdego z nich. Co więcej, także wśród wspomnianych zaworów rozdzielających, da się wydzielić kolejne podtypy a określenie to jest bardzo pojemne. Wyróżniamy tu m. in. zawory rozdzielające 2-położeniowe i 3-położeniowe, dzielimy je również z uwzględnieniem ilości dróg przepływu.
Dodatkowo, kolejnym kryterium podziału jest sposób sterowania zaworem. Może być on ręczny, czyli napędzany siłą mięśni, elektryczny, pneumatyczny (sterowany ciśnieniem) lub mechaniczny. Sterowanie może stanowić również kombinację wymienionych typów.
Artykuł powstał we współpracy z OBREiUP